Het was half elf toen ik bij de St. Pancratiuskerk in Sassenheim stopte. Er zat één Slechtvalk op de ZO-steunbeer, lekker uit de wind.
Toen ik vervolgens mijn eerste foto maakte peerde het beest hem, strak ZW, zonder dat ik zijn ring kon aflezen. Toeval of toch wat camera-schuw? Een half uurtje later kwam er uit die richting nog eentje (dezelfde?) een rondje om de toren maken om vervolgens weer terug te gaan naar waar hij/zij vandaan kwam. Om 11:30 uur besloot ik ook die kant op te gaan om te kijken of er onderweg een mooie "uitkijkrots" te vinden was.
De hoogste die ik trof was de zendmast aan de Kwaaklaan in Oegstgeest. Hemelsbreed 5,38 km van de St. Pancratiuskerktoren in Sassenheim. En waarachtig, daar zat er een. Dezelfde? Wie het weet mag het zeggen.
En omdat het op de terugweg wat leek op te klaren, besloot ik om nog even bij de Leidse Sperwers te gaan kijken. Zij gunde mij precies één foto. Het mannetje verstopte zich vlug. Die komt ook nog wel eens aan de beurt.... En toen begon het zachtjes te regenen....
Terwijl de kitesurfers nog genoten van de WZW 5/6 kwam vanavond om even over zeven de MARIANNE-G Scheveningen binnenlopen.
Mijn hernieuwde aandacht voor Slechtvalken zorgde ervoor dat ik ook belangstelling kreeg voor de Slechtvalken op de St. Pancratiuskerk in Sassenheim. Ik stelde daarover dit dossier samen:
Tabel: (Kleur-)ringen hoofdrolspelers 2022 | |
♀︎ [LBBW(L3)] | Op 12 juni 2013 als nestjong vrouwtje geringd in Fjällbacka, Zweden. Op het moment van ringen was de kleurring om haar linker tarsus lichtblauw (pale blue = P) [zie blz. 5 - foto Rob de Vreugd - 2015], maar de ringer registreerde hem als blauw (blue = B). De ring is voorzien van de witte inscriptie L3 (verticaal staand boven elkaar). Ze heeft om haar rechter tarsus een - als lila geregistreerde en inmiddels zwart geworden - aluminium ring met de code SVS 90B 00123 [bron: ringverslag] |
♀︎ [RBSN(EJB)] |
Op 3 mei 2019 als nestjong vrouwtje door Peter van Geneijgen geringd op de Maximacentrale in Lelystad. De ring om haar rechter tarsus is zilverkleurig (silver/grey = S) met de zwarte insciptie E (boven) en JB (onder). Het aluminium ringetje om haar linker tarsus heeft de code NLA 6206104 [bron: lifelist] [bron2: ringverslag]. Ze heeft een opvallend grove tekening op borst en kropstreek die kenmerkend is voor het eerste adulte kleed. Ze heeft echter (in 2021) al een tweede volledige rui achter de rug en heeft de grove tekening behouden. Dat komt niet heel vaak voor. Aldus de ringer. |
Zij werd trouwens op 6 en 27 maart 2022 waargenomen op de Unipercentrale in Leiden [bron: forum peregrinus].) | |
♂︎ ?? | Heeft in elk geval een aluminium ringstation-ringetje. Een eventuele kleurring werd nog niet gezien/afgelezen. |
Al sinds de winter van 2013/2014 zit [LBBW(L3)] elke winter op de kerktoren van de St. Pancratiuskerk in Sassenheim.
In haar jaarverslag 2015 staat een uitvoerige bijdrage van Willem-Jan Hooijmans, getiteld "Een bijzondere kerkganger uit hogere sferen." Daarin wordt de geschiedenis van vrouwtje [LBBW(L3)] uitvoerig beschreven.
Registreert op waarneming het vrouwtje [LBBW(L3)] op de St. Pancratiuskerk [zie foto]
Er zit al jarenlang een geringd vrouwtje Slechtvalk (red.: [LBBW(L3)]) op de St. Pancratiuskerk in de wintermaanden. Dat vrouwtje volg ik al jaren. Ik verzamel ook de prooiresten van deze vogel, welke ik allemaal fotografisch documenteer. Dat vrouwtje is inmiddels een lokale beroemdheid geworden die ook figureert in een plaatselijke novelle. Als ze weg is, wordt de open plek soms opgevuld door 1 of 2 andere Slechtvalken van andere origine. Vorig jaar zat er bijvoorbeeld maandenlang een jong stel (2ekalenderjaarvogels) toen het volwassen vrouwtje inmiddels vertrokken was naar haar broedgebied elders (vermoedelijk ergens in het noordoosten, mogelijk Scandinavië).
Ik ben vooralsnog geen voorstander van het plaatsen van een broedbak hier op de St. Pancratiuskerk, omdat daarmee het winterterritorium van het hier al jarenlang overwinterende vrouwtje (inmiddels al in haar 10e kalenderjaar) wel eens zou kunnen verdwijnen als zich hier eenmaal een vast broedpaar heeft gevestigd.
stuurt mij een pdf van zijn jaaruitgave "Sassemse Vogels 2020". Daarin staat zijn bijdrage over de Sassemse Slechtvalken, getiteld "Slechtvalken en de katholieke kerk, een prima combinatie."
Aflezing van de ring van het 3kj-vrouwtje [RBSN(EJB)].
Ook werd er (red.: door Willem-Jan Hooijmans) verteld over de slechtvalk die de toren van de Pancratius bewoont. Deze slechtvalk bekend onder de naam (L3) heeft de eerdere bewoners, een paartje, verjaagd. (red.: waarschijnlijk het toen 3kj-vrouwtje [RBSN(EJB)] en het toen 3kj mannetje (EKV).
.... Ik heb er daar altijd maar één gezien, rustend. Onlangs kwamen er bij mijn balkon wel twee voorbij vliegen.
En tot besluit van dit dagje roofvogelen, ging ik nog even kijken bij de St. Pancratiuskerk in Sassenheim. Daar zou een Slechtvalk zitten. En ja hoor, er zat er een! En hoe ik ook om de toren wandelde, hij/zij bleef mij de rug toekeren. Dan niet!
Het zou de vaste wintergast uit Noorwegen kunnen zijn die al sinds 2013/14 naar de kerk gaat. Zo'n wintergast kan wel tot begin april hier rondhangen, voordat hij/zij repatrieert.
Over de Slechtvalken op de kerktoren kan ik je het volgende melden: Door corona heb ik er het afgelopen jaar niets aan gedaan en toen ik begin dit jaar hoorde dat iemand bezig zou zijn/gaan met een nestkast heb ik geen actie ondernomen.
Toen ik gistermiddag de pastor van de kerk sprak, gaf die aan dat daar niets over bekend was/is. Daarom heb ik nu de afspraak gemaakt om z.s.m. de toren op te gaan om te zien hoe het daar is. Maar voordat ik dat doe, moeten we zeker zijn dat er nog niet gebroed wordt. Gistermiddag zat nl. een paartje valken op de toren, beide geringd waarbij de vrouw (red.: inmiddels 4kj vrouwtje [RBSN(EJB)] op de Maximacentrale in Lelystad is geringd; van de man is de code onbekend, het is wel zeker dat het Sjaakje-2 (red.: (EKV)) uit Den Haag niet is want die broedt ergens anders.
Als ik toestemming krijg van het kerkbestuur, wil ik de kast in september plaatsten.
Zojuist gehoord dat de kerk redelijk positief is over een kast voor de Slechtvalken. Ze nemen binnenkort contact met mij op over het vervolg. Omdat er mogelijk al gebroed wordt en ik geen enkel risico wil nemen, gaan we dit voorjaar niet de toren in/op. We blijven ze vanaf de grond bewonderen.
Ik kiek er rond het middaguur het eerder genoemde inmiddels 4kj vrouwtje [RBSN(EJB)]. (Zij werd trouwens op 6 en 27 maart 20220 waargenomen op de Unipercentrale in Leiden [bron: forum peregrines].)
Het mannetje heeft zo te zien alleen een aluminium ringetje. Die ringen zijn op afstand nauwelijks af te lezen.
Het paar vertoont wél baltsgedrag (inclusief paren), maar broedt (nog?) niet vast en bewaakt het territorium ook niet écht. Benieuwd naar het vervolg!
Klik hier om mijn dagrapportje te lezen en hier voor mijn registratie op waarneming.nl.
Ik kiekte er bij aankomst eentje, die hem daarna direct peerde. En toen mijn geplande uur om was zocht ik in de omgeving verder. Op 5,38 km trof ik er een. Dezelfde? Geen idee!
Klik hier om mijn dagrapportje te lezen en hier voor mijn registratie op waarneming.nl.
In het laatste licht (rond half acht) verliet de VOS PARTNER de haven van Scheveningen op weg naar de Maasvlakte.
In 2017 verscheen het boek van Herman van Amsterdam* getiteld: "Onder het oog van de Slechtvalk", verwijzend naar het beest dat toen al regelmatig op de kerktoren van Sassenheim zat. Vandaag trof ik er daar zelfs twee! Het ging zo:
Het ging er medio februari 2022 op lijken dat het Scheveningse Slechtvalkvrouwtje [A/LO] - dat al sinds 2017 op de Watertoren zit - hernieuwde belangstelling kreeg voor de inmiddels verbouwde nestkast. Daartoe werd ze aangemoedigd door een dit jaar nieuw mannetje [E/KV] dat het vorige mannetje had verdreven. Door die onverwachte gebeurtenis borrelde ook bij mij het enthousiasme voor de soort weer op. Ik maakte een overzicht van alle broedparen in de regio en kwam er toen ook achter dat in Sassemheim een territorium was.
Ik ging dieper op de Sassemse zaak in, vroeg wat rond, doch werd weinig wijzer. Ik ging op 28 maart zelf maar eens keer kijken en trof slechts één duttende vogel op een van de ladderhaken. Dat zou dus heel goed de overwinteraar kunnen zijn, waarover Willem-Jan Hooijmans mij had gemaild. Einde verhaal, dacht ik. Totdat ik van Hans van Stijn het bericht kreeg dat hij twee vogels rond de toren had gezien en dat er mogelijk zelfs gebroed werd. Dat paste niet bij mijn waarneming en bij de 'feiten' die ik tot dan toe boven water had gekregen. Dus besloot ik vanmorgen weer te gaan posten om te zien of ik wijzer kon worden. En jawel!
Ik deed rond 11:30 uur een rondje rond de kerk. Niets! Toen besloot ik mijn auto zo te parkeren dat ik de luwe kant van de toren in de gaten kon houden zonder te vernikkelen. Ik gaf mijzelf tot 12:15 uur. En wat dacht je wat? Even nadat de klok twaalf had geslagen, kwam de eerste vogel. Zij landde op het kruis op de torenspits. Niet veel later kwam ook het mannetje aanzeilen en werd er gepaard. Ik was helaas te laat uit de auto om dat te vereeuwigen (foto is van ná de paring), maar bij het vervolg lukte dat wel, inclusief de code van een van de pootringen.
Het mannetje vloog na "de daad" naar een van de hoekuitbouwen en dook daar in. Toen het vrouwtje [E/JB]** wat later daar ook naar toe kwam, peerde het mannetje hem. Het had iets weg van een wisseling van de wacht, maar het vrouwtje bleef maar even op de rand rondhangen om vervolgens ook af te vliegen. En hoewel het mannetje daarna ook nog wel een Kauwtje verjoeg, werd er niet consequent gewaakt en waren ze te lang buiten beeld om een serieuze broedpoging te veronderstellen. Maar ik kan mij vergissen. De tijd zal het leren en wie weet leveren andere observaties nog nieuwe inzichten op. Een aanwonende zou mij in elk geval haar ervaringen gaan doorgeven, dus: wordt ongetwijfeld vervolgd!
*) Herman van Amsterdam was trouwens niet de enige die over de Sassemse vogel schreef. Dat deed ook Hans van Stijn in zijn jaaroverzicht "Sassemse Vogels 2020". Zijn bijdrage is getiteld: "Slechtvalken en de katholieke kerk, een prima combinatie." Klik hier als je dat wilt lezen.
**) [E/JB] is het vrouwtje dat als nestjong op 3 mei 2019 op de Maxima-centrale in Lelystad door Peter is geringd. Vorig jaar zat ze bij Uniper in Leiden.