Nieuws-mix

IJsvogel

IJsvogel

IJsvogel

De foto's van de IJsvogel steken toch wel met kop en schouder boven de andere kiekjes van vandaag uit. Die krijgen dus dit ereplekje. Voor de Bosuilen, de Glanskop, de Fuut en de Krakeend moet je maar even op de knop drukken. Ook leuk, maar niet "top". En de Sperwer? Die wilde niet tussen de takken vandaan komen, dus die wordt vandaag helemaal niet wereldberoemd.

Gegevens
Tags:

Zwarte Kraai

De krachtige en soms stormachtige wind van de afgelopen weken lijkt een bedreiging voor de huisvesting van de Boomvalk.

Die maakt namelijk in meer dan 90% van de gevallen gebruik van de nesten van Zwarte Kraaien. En die zijn dus - dankzij onder andere Ciara en Dennis - massaal uit de bomen gewaaid. Maar op zich is dat geen ramp. De Boomvalk prefereert immers vérse nesten en voor het bouwen daarvan is nog tijd zat. Het kost de Zwarte Kraai maar een kleine week en doorgaans starten zij daarmee vanaf eind maart - begin april. Dus als het vanaf het weekend inderdaad minder onstuimig wordt, liggen ze mooi op schema. En dan graag in bomen die niét worden omgezaagd!

De Zwarte Kraai die ik van de week bezig zag om een takje onder een draadje door te wurmen (zie foto), heeft zich voor joker uitgesloofd. Dat ligt gewoon weer ónder de boom.....

Gegevens
Tags:

Kunstnest Boomvalk

  • Het Arcadis-kunstnest (18-3-2015) in het Stadhoudersplantsoen blijkt opgevuld te zijn met takken. De dader is echter onbekend. Het lijkt mij het werk van een Zwarte Kraai. Even in de gaten houden dus of er dit jaar dan eindelijk een Boomvalk op gaat broeden. 
  • Zo'n zelfde model in de Populieren aan de Ieplaan is nagenoeg bodemloos en in elk geval leeg en scheefgezakt.

 

Sperwer

Bij een van de Sperwer-locaties, trof ik man en vrouw. Hij druk met nestbouw, zij met vliegen en pitten.

 

Torenvalk

En tot slot nog even naar de Torenvalken op Landgoed Oosterbeek. Ook daar trof ik beide vogels. Pa in de deuropening en ma ook afwisselend vliegend en pittend.

Het is lente!

Gegevens
Tags:

gepubliceerd: 16-8-2016 - gewijzigd: 18-3-2020 - versie: 5.6

Leiden is ontzettend blij met het geslaagde broedgeval van de plaatselijke Boomvalken op een van de drie nieuwe kunstnesten aan de Wassenaarseweg. Er werden daarop twee jongen grootgebracht.
Hoe bijzonder is dat eigenlijk, vroeg ik mij af?

Minder dan het lijkt. In 1916 werd er namelijk al een Boomvalkhorst handmatig verplaatst. En in ‘Het Vogeljaar’ van 1967 wordt verhaald dat er in Den Haag in 1964 kunstnesten werden geplaatst voor deze, toen nog niet zo zeldzame, valkensoort. Op de desbetreffende locaties, Solleveld en Ockenrode, waren de broedpogingen al direct succesvol, getuige ook deze foto van Martin Lok van het eerste broedsel op het eerste kunstnest in Ockenrode.

 

In de jaren erna komen er ook meldingen van geslaagde broedgevallen op kunstnesten uit andere delen van Nederland.
Zo meldt bijvoorbeeld de Vogelwerkgroep IJmuiden geslaagde broedsels in zowel 1980 als in 1981 op een kunstnest in Midden Heerenduinen, met respectievelijk drie en twee jongen.
De Vogelwerkgroep Beemster heeft het voor 1981 over twee bezette kunstnesten in hoogspanningsmasten.

Ook in deze eeuw worden er regelmatig kunstnesten geplaatst, meestal ter vervanging van uit de boom gewaaide nesten of ter verkrijging van een kapvergunning van nesthoudende bomen. Dat gebeurde van Drenthe tot Limburg en van Almere tot Zoetermeer.

Kunstnest model Arcadis - foto Gemeente Den Haag

De drie kunstnesten die in 2015 in Den Haag werden opgehangen en de drie die in 2016 volgden, bleven echter allemaal onbezet. Kennelijk is het ontwerp van Gré ter Woord, waarvoor Leiden heeft gekozen, aantrekkelijker voor de Boomvalken dan de gevulde Haagse fruitschalen (foto rechts). Daar kan Arcadis (de bedenker van die Haagse nesten) van leren.

 

 

 

 

Kunstnest model Regelink - foto Gemeente Den Haag

Voor het broedseizoen 2020 heeft Regelink Ecologie & Landschap deze "bollenmand"  hier en daar in Den Haag opgehangen, als onderdeel van het Gemeentelijk Populierenvervangingsplan 2019/2020. Het model wordt - volgens Regelink - in Duitsland al jaren gebruikt, door zowel de Zwarte Kraai, als aansluitend de Boomvalk. Hij is van huis uit veel te diep, maar dat is verholpen door hem half of bijna helemaal te vullen met allerhande materiaal (foto links). Regelink test met deze proefplaatsingen uit of - net als in Duitsland gebeurt - ook hier de Zwarte Kraai de mand zal gaan gebruiken als basis voor zijn nest en de mand verder zal aankleden. Na die upgrade zou hij dan geschikt moeten zijn voor de Boomvalk. Waarom ze niet hebben gekozen voor een minder diepe standaard mand is niet mij niet duidelijk geworden. Een kwestie van aanbod misschien.

Je kunt je afvragen of het logisch is dat er na zesenvijftig jaar ervaring met kunstnesten nog provinciale projectsubsidie wordt besteed aan dit soort proefnemingen. Maar kennelijk heeft de opgebouwde kennis nog niet geresulteerd in "het ultieme Boomvalkenkunstnest".

Hier wat input om zover te komen:

 

Nest

Bron

Boomvalk
  • Aantal broedparen in Nederland: 450 - 700.
  • Bouwt zelf geen nest en broedt meest op oude nesten van de Zwarte Kraai *. Prefereert namelijk vlakke nestkom waardoor hij óp het nest zit in plaats van er ín.
  • Eksternesten ** hebben een diepe kom en worden daarom zelden gebruikt, tenzij de kap is ingestort waardoor de kom minder diep is.

De Boomvalk - Rob Bijlsma blz. 39/40

*) Zwarte Kraai
  • Aantal broedparen in Nederland: 60.000 - 100.000
  • Het nest is een vrij grote ondiepe constructie en wordt hoog in een boom gemaakt. De basis bestaat uit een verzameling van dunne twijgen en dikkere takken, tot een platform in elkaar gevlochten en verstevigd met modder. Zwarte kraaien bekleden de binnenkant van hun nest met zachte materialen als wol, veren, vacht van dieren en gras. Ook afval als papier en ijzerdraad kan in een neststructuur worden aangetroffen.

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/zwarte-kraai

**) Ekster

Eksternesten zijn groot en diep en worden (meestal) in de vork van een tak van een hoge boom gebouwd. Ze zijn ook van boven overdekt tegen predatoren. Verder heeft het nest een verborgen ingang. De takken worden versterkt met aarde en klei en gevoerd met dunne wortels.

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/ekster

 

Nestleveranciers (bron: Takkeling)

Jaar

2015

2016

2017

2018

2019

totaal

Soort

aantal

%

aantal

%

aantal

%

aantal

%

aantal

%

aantal

%

Zwarte Kraai

47

95,9%

39

86,7%

62

95,4%

69

98,6%

50

89,3%

267

93,7%

Buizerd

2

4,1%

1

2,2%

2

3,1%

 

0,0%

4

7,1%

9

3,2%

Roek

 

0,0%

1

2,2%

1

1,5%

1

1,4%

1

1,8%

4

1,4%

Ekster

 

0,0%

2

4,4%

 

0,0%

 

0,0%

 

0,0%

2

0,7%

Kunstnest

 

0,0%

2

4,4%

 

0,0%

 

0,0%

1

1,8%

3

1,1%

Leverancier bekend

49

100,0%

45

100,0%

65

100,0%

70

100,0%

56

100,0%

285

100,0%

 

Model Kunstnesten voor Boomvalken Resultaat

Handmatig verplaatst nest

1916

   Succesvol

Martin Lok c.s. (1964 & 1965)

Foto Martin Lok

Succesvol

Leiden 1e jaar

Gré ter Woord (2015)

Foto Garry Bakker

 1e jaar geen succes

Arcadis (2015)

Foto boven: Gemeente Den Haag

In 2020 hangt datzelfde nest er zo bij ! (Werk van kraaien??)

 Geen succes 

Gevlochten door Hein Wilting van de Groene Brigade in Midden-Limburg (2016)

Geen succes

Leiden 2e jaar

Gré ter Woord (2016)

 

2e jaar wél succesvol

(bij een van de drie kunstnesten was inmiddels de bodem er uit gezakt)

Arcadis (2016?)

foto 2020

Rode Kruisplantsoen

 Geen succes en inmiddels onbruikbaar (zie foto)

Arcadis (2016?)

foto 2020

Ieplaan

 Geen succes en inmiddels onbruikbaar (zie foto)

Leiden 3e jaar

Gré ter Woord (2017)

 

 3e jaar ook succesvol

Leiden  (vernieuwd)

Gré ter Woord (2019)

 Succesvol

Opgevulde bollenmand Regelink (2020)

In Duitsland succesvol

Relevante links:

 

Gegevens
Tags:

Bugsier 12

Leo Kischemöller zette mij op het spoor van de BUGSIER 12. Hij zond mij namelijk onlangs een afdruk van zijn nieuwe pagina over haar uit het Bezoekers Informatie Systeem (BIS) van het Nationaal Sleepvaart Museum in Maassluis. Een mooie aansporing voor mij om een Sleepbootdossier over haar samen te stellen. Klik hier om het te lezen.

Gegevens
Tags: