Als het zingt dan is het een 2e kj-mannetje. Zingt het niet, dan weet je nog niks....
Rond de Scheveningse Haven worden we geconfronteerd met een koppeltje Zwarte Roodstaarten dat bestaat uit twee "vrouwtypen". Ik ging op onderzoek uit.
Uiterlijk
Ik vond eerder al dit citaat uit Het Vogeljaar (1904) van Jac. P. Thijsse dat een en ander verklaart:
Ook worden de jonge mannetjes niet dadelijk zwart, maar ze blijven nog grijs in hun tweede jaar, zoodat ge dan echtparen te zien kunt krijgen, waarvan man en vrouw zeer veel op elkander gelijken.
En via waarneming.nl weten we inmiddels dat een van "onze" twee inderdaad een - op een vrouwtje lijkend - 2e kalenderjaar mannetje is.
Geluid
Om de vraag te kunnen beantwoorden wie van de twee nou het mannetje is, zijn Marius en ik aan het zoeken geweest of je uit het al dan niet zingen de sexe kunt opmaken. Dat blijkt inderdaad zo te zijn. Vrouwtjes zingen niet. Die beperken zich tot alarmeren en het slaken van contact- en bedelroepjes. Als het "zingt" is het dus een adult mannetje (maar dat zag je zo ook al) of - zoals in ons geval - het op het vrouwtje gelijkende 2e kalenderjaar mannetje (luister naar de verschillen).
Dit blijkt uit de geluidendatabank van Xeno-canto.
foto: zingend adult mannetje
Een kenner over beide kenmerken
Zwarte Roodstaart-kweker "Eddie" schrijft in het VogelCafé het volgende:
De jonge mannen worden pas het tweede najaar een echte Zwarte Roodstaart. Ik heb er veel gekweekt en nog nooit verschil kunnen zien. Ook niet na het plukken van borstveertjes in het najaar en het daarop volgend voorjaar. Vleugelpen plukken heb ik nooit geprobeerd, misschien komt die wel terug met wit randje.
Ik laat ze altijd sexen om teleurstelling na verkoop te voorkomen. Je kunt ze ook apart zetten en dan zullen mannen - ook als ze niet op kleur zijn - al beginnen te zingen. Dit wil helaas niet zeggen dat een vogel die niet zingt een pop is.
Je kunt er - ondanks dat ze niet op kleur zijn - wel mee kweken als je een jong koppel hebt.
Conclusie
- Je kunt het bij ons koppel nauwelijks zien; alleen horen. (Hoewel..... ik het idee heb dat onze 'zanger' een fractie grijzer is dan zijn partner... Kijk maar.)
- En ja, ze zijn geslachtsrijp, dus het zou zomaar iets moois kunnen worden!